Gdzie wykorzystywane są koła zębate?

Koła zębate mają bardzo szerokie zastosowanie. Wykorzystywane są w bardzo wielu branżach, poczynając od przemysłu, poprzez motoryzację, a na medycynie kończąc. Bez kół zębatych nie zadziała żaden napęd. To elementy, które znajdziemy w samochodach i zegarkach. W olbrzymich turbinach, a jednocześnie w rowerach. Różnica między poszczególnymi zastosowaniami kół zębatych jest jednak znacząca, a dotyczy wymagań związanych z ich produkcją oraz pracami rozwojowymi.

Budowa koła zębatego

Różnice produkcyjne pomiędzy kołami przeznaczonymi dla poszczególnych branż mogą być związane np. z solidnością wykonania, która jest szczególnie ważna m.in. w przypadku części dla pojazdów typu wózki widłowe. Z kolei koła zębate używane w technologiach medycznych powinny być skonstruowane w taki sposób, aby podczas pracy nie hałasowały zbyt mocno.

Koło zębate zbudowane jest z:

– wieńca,
– zębów,
– części łączących wieniec z piastą lub wałem.

W zależności od kształtu wspomnianego wyżej wieńca można rozróżnić koła zębate walcowe oraz stożkowe. Na wieńcu znajdują się zęby, a różnica w ich liczbie decyduje m.in. o zastosowaniu całego elementu. Warto też wspomnieć, że duże znaczenie ma liczba zazębiających się ze sobą kół, które wspólnie tworzą przekładnię zębatą.

Dobór kół a wytrzymałość zębów

Tym, na co trzeba zwrócić uwagę podczas doboru koła zębatego do urządzenia bądź maszyny, jest wytrzymałość poszczególnych zębów. Aby zrobić to dokładnie, trzeba wziąć pod uwagę szereg parametrów pracy całej przekładni zębatej w docelowej maszynie, m.in.: prędkość i wielość kół, przenoszoną przez nie moc, intensywność pracy czy rodzaj smarowania. W tych obliczeniach bardzo pomaga dostępna obecnie technologia, dzięki której możemy korzystać z metod modelowania procesów odbywających się wewnątrz danej maszyny i obserwować ich przebieg za pośrednictwem komputera. Dzięki temu możemy przeprowadzać ewaluacje konstrukcji koła zębatego, w tym także jego zębów.

Koła zębate to części większych mechanizmów oraz maszyn – bez nich niemożliwe byłoby działanie wielu otaczających nas przedmiotów. Dobór kół do konkretnego zastosowania ma związek z informacjami zawartymi w Polskiej Normie dotyczącej kół zębatych. Najogólniej rzecz ujmując, jest to związanej z modułem zęba, który jest współczynnikiem określanym na podstawie części całego koła.